Zbiór buraków, straty przy zbiorze
Zbiór jest ostatnim elementem uprawy buraka cukrowego, jego prawidłowe wykonanie decyduje o jakości i wielkości końcowego plonu, a tym samym o opłacalności ich uprawy. Na obecnym etapie rozwoju agrotechniki, surowiec zbierany jest jednoetapowo z wykorzystaniem kombajnów sześciorzędowych.
Brak prawidłowej i fachowej obsługi tej bardzo technologicznie zawansowanej maszyny może spowodować, że jej praca stanie się mało efektywna, a niekiedy wręcz szkodliwa dla korzeni buraka cukrowego. Założeniem prawidłowego zbioru jest uzyskanie jak najmniejszych strat i uszkodzeń w trakcie tego procesu oraz optymalne oczyszczenie buraków z zanieczyszczeń mineralnych i organicznych.
Kontrolując pracę firm usługowych dość często spotykamy się z uchybieniami, które zwiększają straty i obniżają jakość zbieranych korzeni. Do najczęściej popełnianych błędów w trakcie zbioru zaliczamy:
- korzeń za wysoko ogłowiony – za duża prędkość wyorywania, nienaostrzone noże, zbyt mała szczelina cięcia ogławiacza;
- korzeń za nisko ogłowiony – element ogławiający ma za dużą szczelinę cięcia;
- korzeń skośnie ogłowiony – za wysoka prędkość jazdy kombajnu, za duży naciąg sprężyny ogławiacza, nienaostrzone noże;
- korzeń ułamany – zużyte lemiesze, zbyt płytka ich praca, elementy czyszczące i prędkość jazdy kombajnu jest za duża;
- korzeń poobijany i popękany – praca lemieszy jest za płytka, prędkość obrotowa elementów czyszczących za wysoka, zbyt duża wysokość taśmy wyładunkowej doczyszczarki nad naczepą samochodu;
- korzeń nadmiernie zanieczyszczony ziemią – nadmierna wilgotność gleby, praca lemieszy za głęboka, prędkość pracy elementów czyszczących i wyorywania niska.
Nie bez znaczenia jest także wybór optymalnego terminu zbioru. Powinien on być oparty na wnikliwej analizie warunków pogodowych i terminów odbioru. Szczególnie jest to ważne w przypadku buraków kierowanych na przechowalnictwo, które w pryzmach powinny być prawidłowo ogłowione i dobrze doczyszczone. Ostatnie lata pokazują, że spokojnie można opóźniać termin zbioru plantacji przeznaczonych na przechowalnictwo, dając tym samym możliwość wzrostu plonu i zmniejszenia czasu przebywania buraków w pryzmie.